MİLAS ZEYTİNYAĞI, MİLAS TİCARET VE SANAYİ ODASI’NIN (MİTSO) ÇALIŞMALARIYLA, ARALIK 2020’DE, TÜRKİYE’NİN İLK VE TEK AVRUPA BİRLİĞİ COĞRAFİ İŞARETİNİ ALMAYI BAŞARAN ZEYTİNYAĞI OLDU. MİTSO BAŞKANI REŞİT ÖZER, BEİZA’YA VERDİĞİ ÖZEL RÖPORTAJDA, AB COĞRAFİ İŞARETİ İLE BİRLİKTE, TÜRK ZEYTİNYAĞI SEKTÖRÜNDE YENİ BİR YOL AÇILDIĞINI SÖYLEDİ. ÖZER, “ÜRETİCİLERİMİZİ MARKALAŞMA İÇİN TEŞVİK EDİYORUZ. MARKALI ÜRETİM, KALİTELİ ÜRETİM DEMEKTİR” DEDİ.
MİLAS ZEYTİNYAĞI, TÜRKİYE’NİN İLK VE TEK AB COĞRAFİ İŞARETLİ ZEYTİNYAĞI OLMAYI NASIL BAŞARDI?
Milas zeytinyağı için asıl zor olan zeytinyağı piyasasında “Milas zeytinyağı rafinajlık yağdır” imajını yıkmak, uygun yöntemler uygulandığında Milas zeytinyağının çok özel ve çok kaliteli bir zeytinyağı olduğunu kanıtlamaktı. Milaslı zeytinyağı üreticileri öncelikle bunu başardılar. Bu konuda bilgili, bilinçli öncü zeytinyağı üreticilerimiz; erken hasat, soğuk sıkım yöntemiyle zeytinyağı elde edilirse, bunun çok üstün özelliklere sahip bir zeytinyağı olduğunu kanıtladılar. Ürettikleri bu çok özel zeytinyağları ile yurtdışında ödüller kazanmaya başladılar. Biz de MİTSO olarak bu özel yöntemlerle elde edilmiş Milas zeytinyağına Türk Patent ve Marka Kurumu’ndan (TPMK) coğrafi işaret patenti almayı başardık. TPMK’dan aldığımız coğrafi işaret hem MİTSO yönetimi olarak bizi, hem zeytinyağı üreticilerimizi cesaretlendirdi. Böylece daha çok üreticimiz uluslararası yarışmalara katılıp, madalyalar kazanmaya başladı. Biz de aynı heyecanla AB’ye coğrafi işaret başvurusunda bulunduk. Çok uzun bir süreç yaşadık. Milas zeytinyağının özelliklerini, farkını, kalitesini ortaya koyan belgelerimizi sunduk. Gelen soruları yanıtladık, yeni belgeler sunduk. Böylece uzun bir sürecin sonunda Milas zeytinyağı AB’den coğrafi işaret almayı başaran ilk ve tek Türk zeytinyağı oldu.
MİLAS YAĞLI ZEYTİNİNİN AB’DEN COĞRAFİ İŞARET ALMASI HANGİ AŞAMAYA GELDİ?
Şimdi aynı süreci geleneksel bir sofralık ürün olan Milas yağlı zeytininde yaşıyoruz. Milas yağlı zeytininin özeliklerini kanıtlayan belgelerimizi AB’ye sunduk. Halen yazışmalar devam ediyor. AB’nin kendi coğrafi işaret mevzuatı çerçevesinde bu işlemler oldukça ağır işliyor. Fakat bu konuda artık son aşamaya geldiğimizi söyleyebilirim. Bu yıl içinde Milas yağlı zeytinine de AB coğrafi işaretinin geleceğini umuyoruz.
MİLAS ZEYTİNYAĞININ AB COĞRAFİ İŞARETİNİ ALMASININ ARDINDAN, ÜRETİM VE TALEPTE NE GİBİ DEĞİŞİKLİKLER MEYDANA GELDİ?
Milas zeytinyağına TPMK’dan coğrafi işaret aldıktan sonra, üreticilerimizi markalaşmaya yönelmeleri, Milas zeytinyağını markalı ürün olarak üretmeleri için sürekli teşvik ettik. Böylece bir markalaşma hareketi başladı. Daha önce 8-10 zeytinyağı markamız varken, bir anda 30’u aştı. Üstelik bir de AB coğrafi işareti gelince marka sayımız hızla artmaya başladı. Bugün için Milas’ta 80’e yakın zeytinyağı markası oluştu. Markalaşma aynı zamanda kaliteli üretimi de teşvik etti. Markalı zeytinyağı sahiplerimiz AB coğrafi işaretinin de getirdiği özgüvenle yurtiçinde ve yurtdışında pek çok yarışmaya katılmaya başladılar, ödüller kazandılar. Tabii, bunlar medyada da yankı buldu. Milas zeytinyağı haberleri ülke genelinde zeytinyağına ilgi uyandırdı. Medyadan etkilenen tüketiciler erken hasat, soğuk sıkım zeytinyağı talep etmeye başladılar. Tüketiciden bu yönde gelen talepler arttıkça fabrikacılar da erken hasat, soğuk sıkım yapmaya yöneldiler. Fabrikacıların bu yöndeki istekleri üreticilerin de giderek erken hasat soğuk, sıkıma yönelmesini özendirdi. Bu süreçte, markalı ürün sahibi üreticiler, zeytinyağı fabrikalarının işletmecileri, geleneksel zeytinyağı üreticileri ve tüketiciler bilinçlenmeye başladı. Böylece Milas zeytinyağının AB coğrafi işaretinin bir sonucu olarak Türk zeytinyağı sektörünün önüne yeni bir yol açılmış oldu.
ZEYTİNYAĞI FİYATI VE İHRACATINDA NASIL BİR GELİŞME YAŞANDI?
Milas zeytinyağının AB coğrafi işareti ve markalaşmanın artması, markalı ürünlerin uluslararası yarışmalarda ödüller kazanmaya başlamasıyla birlikte Milas zeytinyağının fiyatında da gözle görülür bir artış oldu. Önceleri 25 - 30 TL seviyesinde işlem gören, hatta daha düşük fiyatlardan satılan Milas zeytinyağının fiyatı bir anda 50 - 60 TL’yi buldu. Hatta özel üretim yaparak, bunları internet ortamında satışa sunanlar 100 TL’nin çok üzerinde fiyatlarla satış yapmaya başladılar. Uluslararası ödüller ihracatın artmasını da sağladı. Uluslararası yarışmaları takip eden çeşitli ülkelerden alıcılar. Milas zeytinyağına talepte bulunmaya başladılar. Böylece ABD, Malezya, Ürdün, Rusya gibi ülkelerden talepler gelmeye başladı. Almanya’da da şubesi bulunan bir firmamız, Almanya’daki zincir mağazalara Milas zeytinyağını sokmayı başardı.
AB COĞRAFİ İŞARETİ, MİLAS EKONOMİSİNİN GELİRİNİ NE KADAR ARTTIRDI?
Milas’ta zeytinyağının bol olduğu "var yılı"nda yaklaşık 18 bin ton zeytinyağı elde ediliyor. AB coğrafi işaretinden sonra bu yağların en azından dörtte biri markalı ürün olarak çok yüksek fiyatlardan satılmaya başlandı. Böylece AB coğrafi işareti öncesinde zeytinyağından Milas ekonomisine giren paranın en az iki, üç kat arttığını söyleyebiliriz.
MİTSO BÜNYESİNDE, MİLAS ZEYTİNYAĞININ BİR MARKA OLARAK YÖNETİMİNE DAİR, YURT İÇİNDE VE YURT DIŞINDA NE TÜR ÇALIŞMALAR YAPIYORSUNUZ?
Öncelikle üreticilerimizi markalaşma için teşvik ediyoruz. Markalı üretim demek aynı zamanda kaliteli üretim demektir. Kalite arttıkça getirisi de elbette yükseliyor. Markalı zeytinyağlarımızın, yurtiçinde ve yurtdışındaki yarışmalara katılmalarını özendiriyoruz. Özellikle yurtdışındaki yarışmalardan gelen madalyalar, ödüller sadece Milas zeytinyağının değil aynı zamanda Türk zeytinyağının da tanıtımını sağlıyor. Tanıtım ise beraberinde talebi getiriyor. Talep ise ihracatı geliştiriyor. Bunu sağlamak için sadece yarışmalar yeterli olmuyor. Yurtiçinde ve yurtdışındaki fuarlarda Milas zeytinyağının tanıtımını yapıyoruz. Gerçek ithalatçı ve ihracatçı için fuarlar çok önemli. MİTSO olarak katıldığımız fuarlarda markalı zeytinyağlarımızı ihracat sektörünün aktörleri ile buluşturuyoruz. Yurtdışından gelen ithalatçılara zeytinyağımızın kalitesini gösteriyoruz. Bu çalışmalarımızı medyaya da yansıttığımız için ürünümüzün bilinirliği, tanınırlığı, güvenilirliği artıyor. Böyle olunca da yıllarca zeytinyağı üretiminde emeğinin karşılığını alamamış olan, hatta zeytinyağı para etmiyor diye ürününü hasat etmeyip dalında bırakan üreticilerimiz de şevkle üretime yöneliyorlar.
SIZMA ZEYTİNYAĞI TÜKETİCİLERİNİN, MİLAS’TA ÜRETİLEN ZEYTİNYAĞLARINI TERCİH ETMELERİ ONLARA HANGİ AYRICALIKLARI SUNUYOR?
Milas zeytinyağı polifenol değerleri çok yüksek bir yağdır. Kendine özgü bir aroması vardır. Genizde yakıcı bir etki bırakır. Bu gibi özellikler, Milas zeytinyağının aynı zamanda ne kadar sağlıklı bir yağ olduğunun da göstergesidir. Bu özellikleri nedeniyle Milas zeytinyağı sadece yemeklere katılan, salatalara dökülen bir yağ değildir. Aynı zamanda çok önemli bir sağlık iksiridir. İşte bu yüzden herkese günde bir kaşık Milas zeytinyağı içmesini öneriyoruz. Zeytinyağı vücudun bağışıklık sistemini güçlendirdiği için mutlaka zeytinyağı diyoruz.
2022 BAŞINDA BİR RÖPORTAJDA, MİLAS’LA İLGİLİ ÜÇ HAYALİNİZ OLDUĞUNU SÖYLEMİŞSİNİZ: MİLAS’A BİR MESLEK LİSESİ YAPILMASI, MİLAS’A MODERN BİR FUAR ALANI KAZANDIRILMASI, BİR ZEYTİN VE ZEYTİNYAĞI MÜZESİ KURULMASI. BU ÜÇ KONUYLA İLGİLİ GELİŞMELERİ PAYLAŞABİLİR MİSİNİZ?
Milas’a bir meslek okulu yapılması talebimiz vardı. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin her ilçeye bir okul projesi kapsamında Milas’a da bir okul yapılması kesinleşti. Ancak Milli Eğitim Bakanlığı ile yaptığımız görüşmelerde onların talebi meslek okulu değil, anaokulu oldu. Milas’ta anaokulu yetersizliği varmış. TOBB da kabul edince, Milas’ta bir anaokulu yapımı süreci başlamış oldu. Böylece bizim de hayalimiz gerçekleşiyor.
Fuar alanı konusunda Milas’ta belediye ve diğer kurumlarla görüşmelerimiz sürüyor. Modern bir fuar alanı isteği Milas’ta herkesin ortak talebi haline gelmiş durumda. Bu konudaki girişimlerimiz devam ediyor.
Zeytinyağı müzesi konusunda da yine başta belediye olmak üzere yine çeşitli kurumlarla ortak çalışmalar yapıyoruz. Bu da zamana bağlı bir süreç. Sadece tek kurumun isteğine bağlı bir durum değil. Fakat oluşan istek birliği sayesinde olumlu gelişmeler olacağına inanıyorum. Biz de bu yönde yapabileceğimizi yapmaya gayret ediyoruz.